İtalya’da 16. yüzyıldan 19. yüzyılın ilk yarısına kadar terkedilen bebeklerin rahibeler tarafından bakılıp büyütüldüğü yetimhaneler vardı. Bu yetimhaneler, yeni doğan istenmeyen veya yoksulluktan dolayı ailenin çaresiz kaldığı durumlarda bebeklerin, anne veya babaları tarafından güvenli bir şekilde terkedebilecekleri yerlerdi. Ayrıca evlilik dışı veya tecavüze uğramış çaresiz kadınların doğan bebeklerini güvenilir ellere bırakmaları için düşünülen kurumlardı.
SAĞDAKİ FOTOĞRAF: Bebeğin konulduğu ahşap çark görülüyor, Napoli.
Bebek, kundağıyla birlikte kederli anne veya babası tarafından yetimhanenin dış duvarına montelenmiş, kapaklı ahşap bir çarkın içine bırakılıyor ve çark çevrilerek, bebek içerideki rahibelerin beklediği tarafa gönderiliyordu.
Bina içindeki rahibeler çarkın içindeki bebeği derhal alıyor, odada bulunan kutsal suyla vaftiz edip bebeği ve kundağı hemen kontrol ediyorlardı. Çünkü genellikle terkedilen bebeğin kundağına bir muska, belki bir veda mektubu, ucu kırılmış bir haç -ki diğer yarısını gerçek aile bir ömür saklardı veya kenarı oyalı bir mendil konulurdu.
Piacenza Devlet Arşivi
Şayet bebeğin ismi belli değilse rahibeler bebeğe bir isim ve soyadı seçip, bu isim ve soyadını kayıt defterine geçirirlerdi.
Ahşap çark sistemi sayesinde ebeveyn kimliğini herkesten gizleyerek, bebeğini güvenli bir şekilde terkedebiliyordu. Bazen, ebeveynler yıllar sonra bebeklerini almak için geri dönüyorlardı.
Bugün Napoli’de, Floransa’da, Roma’da ve İtalya’nın nice şehir ve kasabalarında bu kutsal ahşap çarkları görmek mümkün. Napoli’de dış duvardaki ahşap çark dışında, çarkın diğer kısmını yani yetimhanenin iç kısmını da ziyaret edebilir, dışardaki çarkın içerdeki halini de görebilirsiniz.
Piacenza Devlet Arşivi.
Devam Eden Gelenek- Modern Beşikler
2013 yılında Perugia’da Culla (Okunuşu: kulla; TR: Beşik) ismiyle bu eski gelenek yeniden yaşatılmaya başlandı. Günümüzde bebeklerini nereye terkedeceklerini bilemeyen anneler onları sokaktaki çöp bidonlarına hatta alışveriş merkezlerinin tuvaletlerine bırakıyor. Bu durum terkedilen bebeğin farkedilememesi veya bulunamaması durumunda hayatını kaybetmesine neden oluyor.
Kilisenin kararıyla, kürtaja karşı alınan bir önlem olarak Kutsal Çarklar modern dünyamıza uyarlandı ve dünyaya yeni gelen minik bir bebek için ihtiyacı olan en güzel karşılama hazırlandı; 24 saat takip edilen sıcacık bir beşik, beşiğe bırakıldığı an hemşire ve doktorların kontrolü altında tutulması ve güvenilir bir yerde ihtiyaçlarının karşılanarak büyümesi, çoğu zaman yeni bir anne-babaya kavuşturulması…
İtalya’nın her bölgesinde istenmeyen bebeklerin bırakılacağı beşikler var. Doğmak üzere veya doğmuş ancak annenin bakmak istemediği bebeklerin bırakılacağı yerlerin adreslerine buraya tıklayarak ulaşmanız mümkün.
Dünyaya gelen her bebek yaşama hakkına sahiptir. Terkedilme sebepleri ne olursa olsun her bebeğin güvenli bir ortamda büyümesi şarttır. Bir bebek, gerçek annesi tarafından kabul edilmiyor veya annesini doğum sırasında/sonrasında kaybetmiş olabilir. Her bebeğin yaşama sağlıkla tutunması için biz yetişkinlere büyük bir sorumluluk düşüyor. Çünkü hiçbir bebek, dünyaya gelmeye kendi öz iradesiyle karar vermiyor. Dolayısıyla her bebek, varoluşundan itibaren biz yetişkinler tarafından güvenli ortamlarda özveriyle bakılmalı ve sevgiyle büyümeli. Bu, insan olmanın biricik gereğidir!
Seyahat Önerileri
- Kutsal Ahşap Çark, Adres: Lungotevere in Sassia, 1, Roma
- Masumlar Hastanesi (Spedale degli Innocenti)’deki ahşap çark Adres: Piazza della Santissima Annunziata, 12, Floransa
- Masumlar Müzesi (IT: Museo Degli Innocenti) Adres: Piazza della Santissima Annunziata, 13, Floransa
- Kutsal Ahşap Çark ve yetimhanenin bir bölümü Adres: Via Annunziata 43, Napoli
- Modern Beşik, Adres: Via Martiri 28 Marzo, 29, Perugia
